«Από το κόκκινο στο πράσινο» του Δημήτρη Καλλέ*
Συμμετείχα ως εκπρόσωπος της δημοτικής παράταξης σπιράλ στην «Ανοιχτή, Παμπατραϊκή σύσκεψη για το Πράσινο και το Περιβάλλον» που έγινε στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο, τη Δευτέρα, 20 Ιανουαρίου 2025. Η τοποθέτηση του αντιδημάρχου κ. Παναγιώτη Πετρόπουλου, που είναι αρμόδιος για το περιβάλλον και για το πράσινο (μεταξύ άλλων), έβγαλε μερικές ενδιαφέρουσες ειδήσεις και διαπιστώσεις.
Ο αντιδήμαρχος έκανε μια μικρή εισαγωγή στα έργα που γίνονται και στις ανάγκες πρασίνου της πόλης, σε βάθος 5ετίας τουλάχιστον, και εστίασε σε νέο κανονισμό «πρασίνου» (και λειτουργίας πόλης) που ετοιμάζει η δημοτική αρχή, για να αντιμετωπιστούν τα ήδη ορατά προβλήματα βανδαλισμού. Ξεκινώντας από τις συνήθεις διαπιστώσεις περί έλλειψης πόρων που δε δίνονται από την κεντρική κυβέρνηση, ανέφερε πως στο νέο κανονισμό συζητιέται η πρόβλεψη του «τεκμήριου βανδαλισμού», που πάνω-κάτω λέει πως «αν κοπούν κάποια δέντρα έξω από την επιχείρησή σου, θα πρέπει να αποδείξεις πως δεν το έκανες εσύ». Σίγουρα θα ταράξει τα νερά όταν έρθει στο δημοτικό συμβούλιο, αν μη τι άλλο επειδή έρχεται σε αντίθεση με τη γενικότερη αντίληψη «αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου».
Επίσης, ο αντιδήμαρχος ανέφερε πως η δημοτική αρχή θα προσπαθήσει να ενισχύσει τις εθελοντικές ομάδες φύλαξης (πρασίνου) ή περιποίησης (δημόσιων χώρων), και μάλιστα θα το εντάξει και αυτό στον κανονισμό. Μακάρι να γίνει, αλλά σίγουρα βρίσκει δυσκολίες, μιας και είχε ήδη εξαγγελθεί από το Μάιο του 2024, μετά τη σύσκεψη που είχε οργανωθεί (από τη δημοτική αρχή, πάλι) στην πλαζ της Αγυιάς, όπου πρωτομάθαμε το σχέδιο για τη συγκρότηση και δράση εθελοντικών ομάδων για την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι ωραία εξέλιξη το να βγαίνει ο εθελοντισμός, σεμνά και ταπεινά, από το κάδρο της «απλήρωτης εργασίας» που τακτικά τον εντάσσουν συγκεκριμένοι κομματικοί χώροι. Ίσως αυτό ταράζει ήδη τα νερά, καθώς όσοι παρευρεθήκαμε στη σύσκεψη ακούσαμε το ένα μετά το άλλο τα στελέχη της δημοτικής πλειοψηφίας να σχολιάζουν πως ο εθελοντισμός είναι καλός μόνο όταν πηγαίνει παρέα με τη διεκδίκηση (λες και το γνήσιο ενδιαφέρον για την πόλη είναι κάτι ουτοπικό).
Κατά τα άλλα, ο αντιδήμαρχος ανέφερε κάποιες εκτιμήσεις για τριάντα χιλιάδες δέντρα που πρέπει να φυτευτούν ή να κοπούν ή να ελεγχθούν για να λέμε πως έχουμε «πράσινο» στην πόλη μας. Ακούγεται τρομερό νούμερο, δέκα φορές πάνω απ’ αυτό που λέει μια μελέτη (για την Πάτρα) που είχε κάνει το τοπικό ΤΕΕ (και η οποία έχει σταλεί στο δήμο αλλά ο αντιδήμαρχος δεν την ξέρει). Να, λοιπόν, και άλλο θέμα για αναταραχή στο δημοτικό συμβούλιο –αν δεν ξέρεις τι σου χρειάζεται, άντε να λογαριάσεις πόσο θα σου στοιχίσει. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως τα πιο πολλά (αν όχι όλα) από τα έργα ανάπλασης που γίνονται στην Πάτρα είναι ενταγμένα στο ανανεωμένο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΣΒΑΑ), που εγκρίθηκε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της 17ης Ιανουαρίου 2024, με προϋπολογισμό πάνω από 450 εκατομμύρια ευρώ. Το ΣΒΑΑ περιέχει πάνω από 100 έργα που ήδη εκτελούνται ή θα εκτελεστούν μέχρι το 2027. Τα χρήματα για τα έργα αυτά προέρχονται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα» και από το ΕΣΠΑ, δηλαδή σε ποσοστό άνω του 80% προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτά, φυσικά, δεν αναφέρθηκαν πουθενά, γιατί, όπως είναι γνωστό, μας τα χρωστάνε.
Ήταν εντυπωσιακό που στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από δεκάδες συλλόγους και οργανώσεις της πόλης, περιβαλλοντικοί, πολιτιστικοί, τοπικοί, απ’ όλες τις μεριές της πόλης και είναι ελπιδοφόρο ότι υπάρχει πρόθεση να τους δοθούν εργαλεία και υποστήριξη για να βάλουν το λιθαράκι τους στη διαφύλαξη και στη βελτίωση όσων φτιάχνονται. Όμως, ας θυμόμαστε πως κάθε κανονισμός, όσο σοφός και να είναι, θέλει και εφαρμογή: η πόλη έχει και κανονισμό καθαριότητας, αλλά αν τον διαβάσει κανείς θα νομίζει πως είναι σε άλλη πόλη. Σε άλλους δήμους υπάρχει και η δημοτική αστυνομία, αλλά για τη δημοτική μας αρχή αυτό είναι εκτός συζήτησης. Φυσικά, και ο εθελοντισμός στον καπιταλισμό είναι εκτός συζήτησης, αλλά να που οι ανάγκες της διοίκησης της Πάτρας μάς κάνουν να βάζουμε λίγο νερό στο κρασί μας.
Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο βάλαμε νερό στο κρασί μας και στη συνεδρίαση της δημοτικής επιτροπής της 30ης Απριλίου 2024, όπου μάθαμε για ανάθεση εργασιών ύψους σχεδόν 2 εκατομμυρίων ευρώ σε ιδιώτες εργολάβους, για έργα που συνήθως -με όργανα και τυμπανοκρουσίες- μαθαίναμε πως γίνονταν από το προσωπικό του δήμου. Το αβίαστο συμπέρασμα είναι πως η πραγματικότητα, αργά ή γρήγορα, γίνεται ορατή, όσο και αν οι ιδεοληψίες προσπαθούν να τη φτιασιδώσουν. Κάλλιο αργά παρά ποτέ.
* Δημήτρης Καλλές, Καθηγητής Τεχνητής Νοημοσύνης στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Μέλος Πολιτικού Συμβουλίου «σπιράλ»
