Του Νικόλαου Γιαννούλη*
Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ( ΤΑΑ )
Τα δάνεια του Ταμείου ανάκαμψης προς τις επιχειρήσεις , συνολικού ύψους 12,7 δις € , χορηγούνται για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων που καλύπτουν συγκεκριμένα κριτήρια σύμφωνα με τις πέντε κατευθύνσεις του προγράμματος ήτοι: 1) Πράσινη Μετάβαση, 2) Ψηφιακός Μετασχηματισμός, 3) Καινοτομία, έρευνα & ανάπτυξη, 4) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων και 5) Εξωστρέφεια. Σημειώνεται ότι στην κατεύθυνση Εξωστρέφεια μπορούν να ενταχθούν επενδύσεις στον τουριστικό τομέα όπως ανέγερση – επέκταση και ανακαίνιση ξενοδοχειακών μονάδων .
Τα δάνεια αυτά έχουν ανατεθεί στις τράπεζες , οι οποίες τα χορηγούν με τραπεζικά κριτήρια . Το χρηματοδοτικό σχήμα των επενδύσεων αυτών προβλέπει συμμετοχή των κεφαλαίων του ΤΑΑ μέχρι το 50% της επένδυσης, ίδια συμμετοχή 20% και το υπόλοιπο 30% θα είναι από τραπεζικά κεφάλαια . Το πλεονέκτημα αυτών των δανείων είναι το πολύ χαμηλό επιτόκιο 0,35 έως 1% που εφαρμόζεται στο τμήμα του δανείου που προέρχεται από κεφάλαια του ΤΑΑ .
Η πορεία του προγράμματος από 2021 που ξεκίνησε, μέχρι σήμερα , δείχνει ότι ελάχιστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν κατορθώσει να αξιοποιήσουν τα δάνεια του ΤΑΑ και αυτό οφείλεται , στις προϋποθέσεις του προγράμματος και στα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια που αποκλείουν πολλές ΜμΕ από αυτά τα κονδύλια . Αντίθετα μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν το μέγεθος , την οργάνωση, την οικονομική δυνατότητα ,αλλά και την ευχέρεια να εμφανίσουν ώριμα και τεκμηριωμένα επενδυτικά σχέδια για χρηματοδότηση, τα έχουν αξιοποιήσει.
Ταμείο Δανείων ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ
Αφορά χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας , συνολικού προϋπολογισμού € 300 εκ. με στόχο τη καλύτερη πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) στη χρηματοδότηση για τη κάλυψη των λειτουργικών αναγκών τους και τη στήριξη – ανάπτυξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας . Τα κεφάλαια του προγράμματος προέρχονται από το Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ 2021-2027 .
Μέσω του Ταμείου Δανείων ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ , οι ΜμΕ μπορούν να λάβουν κεφάλαια κινήσεως ή μακροπρόθεσμα δάνεια από τις τράπεζες με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης . Το 40% των δανείων είναι άτοκο και επιπλέον, η επιχείρηση δύναται με προϋποθέσεις να λάβει επιδότηση 3 μονάδες για τα 2 πρώτα έτη για το έντοκο τμήμα του δανείου. Παράλληλα υπάρχουν ευνοϊκές προβλέψεις και σε άλλους όρους του δανείου, όπως η υποχρέωση των τραπεζών να εφαρμόσουν μείωση 0,25% στο επιτόκιο τους για το έντοκο τμήμα και περιορισμός των εμπραγμάτων εξασφαλίσεων μέχρι το 100% του κεφαλαίου του δανείου .
Σε αντίθεση με το Ταμείο Ανάκαμψης , το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ είναι αποτελεσματικό και φιλικό για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και έχει μεγάλη ζήτηση . Όμως ο προϋπολογισμός ( 300 εκ € ) δεν επαρκεί για να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων . Πολλές αιτήσεις χρηματοδότησης δεν θα ικανοποιηθούν λόγω εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων.
Δεδομένου ότι οι ΜμΕ , αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας , συμβάλλοντας σημαντικά στην απασχόληση και στο ΑΕΠ και η στήριξή τους είναι απαραίτητη, θα πρέπει να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του προγράμματος , προκειμένου να επωφεληθούν όσο το δυνατό περισσότερες επιχειρήσεις .
*Ο Νικόλαος Ι. Γιαννούλης είναι οικονομολόγος, σύμβουλος επιχειρήσεων .
